Home Zoeken & Verkennen  
   Zoeken door bestanden
   Hulp bij zoeken


   Beeldfragmenten
   Geluidsfragmenten

   Reageer meteen
   Contacts

Vertikaal/Akt-Vertikaal

Uit onvrede met de bestaande repertoiretheaters stichtte Wilfried De Langhe in 1959 het amateurgezelschap Toneelgroep Vertikaal. Vertikaal profileerde zich, naar analogie met gelijkaardige kleinschalige initiatieven elders in Vlaanderen, als een typisch kamertheater, dat veel belang hechtte aan eigentijdse dramaturgie. In 1964 betrok het gezelschap een omgebouwde bioscoop in Melle. Vanaf 1966 werd Vertikaal gesubsidieerd als semi-professioneel gezelschap, vanaf 1975 volgens het theaterdecreet als professioneel 'experimenteel gezelschap'.
In 1980 verhuisde Vertikaal naar het centrum van Gent, een verhuizing die zware gevolgen had, o.m. voor de publieksopkomst. Directeur Ronnie Commissaris zocht daarop toenadering tot het veelbelovende Antwerpse gezelschap AKT van Ivo Van Hove en Jan Versweyveld. In 1984 fuseerden Vertikaal en AKT tot Akt-Vertikaal. Drie jaar later leidde een nieuwe fusie, met Het Gezelschap van de Witte Kraai, tot de oprichting van Toneelproducties De Tijd.





Archiefbeschrijving

 
Archiefbeschrijving volgens ISAD(G)-norm | VTi
ISAD_Vertikaal.pdf | 169 kb | 19-11-2003
 



Beeldmateriaal

 
'Schmürz' |
VER12.jpg | 188 kb | 22-12-2003
  Foto van deze productie van Boris Vian, in 1967-'68 door Vertikaal gespeeld in een regie van Wilfried de Langhe; hier Nolle Versyp en Dirk Pauwels. Naar de zes opvoeringen van dit stuk kwamen in totaal 436 toeschouwers kijken (in: R. Passemiers, 20 jaar Teater Vertikaal, Gent, 1981 (Kultureel Jaarboek Oost-Vlaanderen, Bijdragen, Nieuwe Reeks, nr. 13)).
 
'Schilders' |
VER13.jpg | 252 kb | 22-12-2003
  Productiefoto met Bob de Moor en Cyriel van Gent, in regie van Ronnie Commissaris; de eerste opvoering was op 29 april 1977.
 
'Als in de oorlog' | VTi
VER01.jpg | 185 kb | 14-11-2003
  Artikel uit Brabant Uitkrant van 1982 over 'Als in de oorlog', Ivo Van Hoves bewerking van Oedipus, uit het seizoen 1982-1983.
 
'Ziektekiemen' | VTi
VER02.jpg | 50 kb | 14-11-2003
  Flyer voor de voorstelling 'Ziektekiemen', van het gezelschap AKT in het seizoen 1981-1982. De regie was van Ivo van Hove.
 
'Wilde Heren' | VTi
VER03.jpg | 133 kb | 14-11-2003
  Twee pagina's uit het programmaboek van de productie 'Wilde Heren' van Akt-Vertikaal, uit het seizoen 1984-1985. De regie was in handen van Ivo Van Hove.
 
'Wonderen der mensheid' | VTi
VER04.jpg | 37 kb | 14-11-2003
  Flyer voor de voorstelling 'Wonderen der mensheid', een voorstelling van Akt-Vertikaal uit het seizoen 1984-1985.
 
'Russische openbaring' | VTi
VER05.jpg | 92 kb | 14-11-2003
  Twee pagina's uit de programmabrochure van 'Russische openbaring', van Akt-Vertikaal. De regie was van Ivo Van Hove, de scenografie van Jan Versweyveld en de acteur was Bart Slegers.
 
'Imitatie S' | VTi
VER06.jpg | 45 kb | 14-11-2003
  Een schets ter voorbereiding van de productie 'Imitatie S', een productie van Akt-Vertikaal uit het seizoen 1985-1986. De regie was van Ivo Van Hove, de sceonografie van Jan Versweyveld en acteurs waren Peter Van Asbroeck en Goele Derick.
 
'Imitatie S' | VTi
VER07.jpg | 194 kb | 14-11-2003
  Knipsel uit De Antwerpse Morgen (17/9/1985), over de productie 'Imitatie S', van Akt-Vertikaal. De regie was van Ivo Van Hove, de sceonografie van Jan Versweyveld en acteurs waren Peter Van Asbroeck en Goele Derick.
 
Akt-Vertikaal | VTi
VER08.jpg | 100 kb | 14-11-2003
  Artikel uit het weekblad Knack (4/9/1985) over de nieuwe koers van het gezelschap Akt-Vertikaal.
 
'Wilde Heren' | VTi
VER09.jpg | 190 kb | 14-11-2003
  Een foto uit de productie 'Wilde Heren', uit de krant De Standaard (29/9/1984), met v.l.n.r.: René Van Sambeek, Marc Bombeke en Peter Van Asbroeck.
 
Vertikaal: het seizoen 1979-1980 | VTi
VER10.JPG | 92 kb | 14-11-2003
  Voorpagina van de seizoensbrochure van het seizoen 1979-1980 van het Gents Voorstadstheater Vertikaal.



Getuigenissen

 
Hoe Boudewijn Vander Plaetse bij Vertikaal terecht kwam | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER01.ogg | 305 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse vertelt hoe hij bij Theater Vertikaal terecht kwam, en over zijn eerste productie daar, 'Putsonderwater'.
 
De opeenvolgende directies van Vertikaal | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER02.ogg | 287 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse over de wisselende directies van Vertikaal.
 
De beginjaren van Theater Vertikaal | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER03.ogg | 406 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse vertelt hoe Vertikaal ontstond, en waar het de eerste jaren gehuisvest was.
 
De geschiedenis van Vertikaal na 1980 | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER04.ogg | 482 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse schetst de geschiedenis van Theater Vertikaal na 1980, toen hij als directeur ontslag nam.
 
Het theater in Gent in de jaren '60 en '70 | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER05.ogg | 300 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse situeert de theatergezelschappen die in Gent actief waren tijdens de jaren '60 en '70.
 
De brief van Vaclav Havel | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER06.ogg | 248 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse vertelt over zijn contact met Vaclav Havel n.a.v. de vertaling van een van diens stukken voor Vertikaal.
 
De naamsveranderingen van Vertikaal | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER08.ogg | 154 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse wijzigde de naam Volksteater Vertikaal in Gents Voorstadtheater.
 
Een voorkeur voor Angelsaksische teksten | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER09.ogg | 132 kb | 18-9-2003
  Boudewijn Vander Plaetse en dramaturg Wim D'haveloose lazen vooral Angelsaksisch werk, o.m. van de Angry Young Men.
 
Het repertoire van Theater Vertikaal | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER10.ogg | 211 kb | 18-9-2003
  De meeste door Vertikaal gespeelde stukken waren creaties voor het Nederlandse taalgebied.
 
De jonge Bob De Moor | Boudewijn Vander Plaetse
boupla_VER11.ogg | 73 kb | 18-9-2003
  Enkele bekende acteurs, zoals Bob De Moor, zetten hun eerste stappen bij Vertikaal.
 
Het archief van Jaak Van Schoor | Jaak Van Schoor
jaasch_VER01.ogg | 65 kb | 18-9-2003
  Jaak Van Schoor was voorzitter van Vertikaal, Akt-Vertikaal en De Tijd, en bewaart over die gezelschappen dus de nodige archiefstukken.
 
'Agatha' | Joris De Voogt
jorvoo_VER01.ogg | 238 kb | 18-9-2003
  Joris De Voogt over de AKT-productie 'Agatha' (1984) van de toen nog onbekende Ivo Van Hove.
 
Het ontstaan van Theater Vertikaal | Nolle Versijp
nolver_VER01.ogg | 353 kb | 18-9-2003
  Nolle Versijp vertelt over Wilfried De Langhe en het ontstaan van Vertikaal, en verklaart de naam van het gezelschap.
 
Het zaaltje van Vertikaal in Melle-Vogelhoek | Nolle Versijp
nolver_VER02.ogg | 460 kb | 18-9-2003
  Van 1964 tot 1980 betrok Vertikaal een eigen zaal in Melle-Vogelhoek. Nolle Versijp legt uit hoe die werd ingericht.
 
Nolle Versijp over de sfeer bij Vertikaal | Nolle Versijp
nolver_VER03.ogg | 269 kb | 18-9-2003
  Nolle Versijp haalt herinneringen op aan de aparte sfeer die er bij Vertikaal heerste. Er werden vriendschappen voor het leven gesloten.
 
Vaclav Havel bij Vertikaal | Nolle Versijp
nolver_VER04.ogg | 665 kb | 18-9-2003
  Nolle Versijp vertelt over 'Het tuinfeest' en 'Poetsoek', twee stukken van Vaclav Havel die door Vertikaal op de planken werden gebracht.
 
Het einde van Theater Vertikaal | Nolle Versijp
nolver_VER05.ogg | 180 kb | 18-9-2003
  Theater Vertikaal ging uiteindelijk helemaal in De Tijd op, aldus Nolle Versijp. Enkel Gerard Walleyn is van Vertikaal overgebleven.
 
De acteurs van Theater Vertikaal | Nolle Versijp
nolver_VER06.ogg | 268 kb | 18-9-2003
  Nolle Versijp bladert door het boek 'Twintig jaar Vertikaal' (cfr. de rubriek 'Extra' voor de biografische gegevens), en somt alle bekende acteurs op die ooit bij het gezelschap gespeeld hebben.
 
De eerste subsidies van Theater Vertikaal | Nolle Versijp
nolver_VER07.ogg | 61 kb | 18-9-2003
  De eerste subsidies van Theater Vertikaal bedroegen 70.000 Belgische frank, aldus Nolle Versijp.
 
Het contact met Theater Malpertuis en de Korrekelder | Nolle Versijp
nolver_VER08.ogg | 212 kb | 18-9-2003
  Nolle Versijp over het contact met andere kamertheaters als Theater Malpertuis en, vooral, de Korrekelder.
 
De naamsveranderingen van Vertikaal | Nolle Versijp
nolver_VER09.ogg | 120 kb | 18-9-2003
  Na Volksteater Vertikaal en Gents Voorstadtheater te hebben geheten, veranderde het gezelschap in Theater Vertikaal.
 
Sommige acteurs waren zowel bij het NTG als bij Vertikaal actief | Ronnie Commissaris
roncom_VER01.ogg | 150 kb | 18-9-2003
  Een aantal acteurs die aan het NTG verbonden waren, speelden op vrije momenten bij Vertikaal, toen nog een semi-professioneel gezelschap.
 
Ronnie Commissaris over de gevolgen van de verhuizing naar Gent | Ronnie Commissaris
roncom_VER02.ogg | 462 kb | 18-9-2003
  Ronnie Commissaris beschrijft de veranderingen die de verhuizing naar Gent en de overgang van een semi-professioneel naar een professioneel gezelschap met zich meebrachten.
 
De nieuwe zaal stelde Vertikaal voor grote problemen | Ronnie Commissaris
roncom_VER03.ogg | 194 kb | 18-9-2003
  Het grootste probleem van de nieuwe zaal was dat hij niet te verwarmen viel, aldus Ronnie Commissaris.
 
De eerste voorstelling van Ivo Van Hove bij Vertikaal | Ronnie Commissaris
roncom_VER04.ogg | 463 kb | 18-9-2003
  Na het zien van de AKT-productie 'Agatha' (1984) nodigde Ronnie Commissaris Ivo Van Hove uit om bij Vertikaal een voorstelling te regisseren. Dat werd 'De lijfknecht', naar een filmscenario van Harold Pinter.
 
De overgang naar Akt-Vertikaal | Ronnie Commissaris
roncom_VER05.ogg | 454 kb | 18-9-2003
  Ronnie Commissaris vertelt hoe de samenwerking met Ivo Van Hove en Jan Versweyveld tot een fusie en een nieuwe naam leidde, Akt-Vertikaal.
 
'Wilde heren' | Ronnie Commissaris
roncom_VER06.ogg | 321 kb | 18-9-2003
  Ronnie Commissaris over 'Wilde heren' (1984), een locatieproject van Akt-Vertikaal in de Montevideo in Antwerpen.
 
'Wonderen der Mensheid' | Ronnie Commissaris
roncom_VER07.ogg | 278 kb | 18-9-2003
  Ronnie Commissaris herinnert zich de val die hij maakte tijdens een voorstelling van 'Wonderen der mensheid' (1984) in de Antwerpse KNS.
 
'Pass the butler' | Ronnie Commissaris
roncom_VER08.ogg | 258 kb | 18-9-2003
  Bij zijn aantreden als directeur van Vertikaal koos Ronnie Commissaris voor de comedy 'Pass the butler' (in een regie van Rudy Vandendaele) als openingsproductie.

 

  Vertikaal in de VTi-databank
Voor meer informatie over producties, literatuur, knipsels, videomateriaal, ...
klik hier
  Akt-Vertikaal in de VTi-databank
Voor meer informatie over producties, literatuur, knipsels, videomateriaal, ...
klik hier
  AKT in de VTi-databank
Voor meer informatie over producties, literatuur, knipsels, videomateriaal, ...
klik hier
  AMVC bewaart materiaal van Vertikaal
In het Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven (AMVC) - Letterenhuis vind je affiches, documenten en knipsels m.b.t. Theater Vertikaal.
klik hier
  AMVC bewaart materiaal van AKT
In het Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven (AMVC) - Letterenhuis vind je verschillende stukken m.b.t. AKT.
klik hier
  Fotomateriaal van Vertikaal
Bij De Tijd bevindt zich nog archiefmateriaal m.b.t. Vertikaal en Akt-Vertikaal, waaronder deze doos met foto's.
  Opera Gent
Tekening door Etienne Hubleau van de Opera in Gent.
  Theater Vertikaal

Tekening van Etienne Hubleau van Theater Vertikaal, de bioscoop in Melle-Vogelenhoek die het gezelschap verbouwde en waar ze speelden van 1964 tot 1980.
  De zetels van Vooruit
In de jaarbrochure van 2000-01 komen de werkzaamheden op de nieuwe locatie (Reinaertstraat in Gent) aan bod: De Vieze Gasten kregen van Kunstencentrum Vooruit voor hun theaterzaal de authentieke zetels van het balkon van Vooruit, leerlingen van de Kunsthumaniora van Sint-Lucas maakten in het steegje een metershoge muurschildering, enz ...
  Archief van Vertikaal
Archiefmateriaal van Vertikaal dat bij Boudewijn Vander Plaetse wordt bewaard.
  Boudewijn Vander Plaetse
Boudewijn Vander Plaetse kwam als acteur bij Vertikaal terecht in 1968. Veel vertalingen van stukken waren er van zijn hand. Van 1970 tot 1980 was hij directeur van Vertikaal.

© 2003 Vlaams Theater Instituut | | info@vti.be