|
Schoolkrantartikel voor basisschoolleerlingen bovenbouw Tandenpoetsen
De meeste mensen weten nu wel dat je je tanden goed moet poetsen om geen gaatjes of tandvleesontstekingen te krijgen. Om goed te kunnen poetsen, heb je een goede tandenborstel nodig. Dat is een niet te grote borstel met een kleine borstelkop en veel bosjes zachte haren (=multitufted). Als de haren uit elkaar gaan staan heb je een nieuwe tandenborstel nodig. Omdat tandplak gemakkelijk langs het randje van je tandvlees blijft zitten, moet je daar extra goed poetsen. Zet je tandenborstel daarom schuin (45 graden) op de overgang tandvlees/tand. Als het tandvlees gaat bloeden tijdens het poetsen, dan is dat een teken dat je het tandvlees beter moet poetsen en ertussen moet reinigen met bijvoorbeeld dunne tandenstokers. Je tandvlees is dan namelijk ziek (ontstoken) Gebruik een tandpasta die je lekker vindt, als er maar wel fluoride in zit! Zit je in groep 7 of 8, dan heb je al bijna al je melktanden en -kiezen gewisseld. Als je 12 of 13 wordt, krijg je nog je tweede grote bliivende kiezen erbij (dit is de vierde kies achter je hoektand). Ben je 21 jaar, dan kunnen de verstandskiezen daar nog achter doorkomen. Je blijvende gebit heb je je hele leven nodig, dus: extra goed verzorgen! Omdat je met je tandenborstel niet tussen je tanden kunt komen, moet je daar floss of tandenstokers gebruiken. Misschien heb je zoiets wel eens gezien bij je vader of moeder. Vraag aan je tandarts of mondhygienist hoe je zoiets precies moet gebruiken, zij kunnen jou dat heel goed uitleggen. TIP: probeer eens niet meer te spoelen met water na het poetsen; hierdoor blijft er een beetje fluoride uit de tandpasta op je tanden achter en wordt je gebit beter bestand tegen gaatjes.
Je
verjaardag is altijd een gezellige dag! Toen je in groep 1 of 2 zat, kreeg
je vaak een mooie feesthoed. Zit je in een hogere groep, dan worden er
verjaardagsliedjes voor je gezongen. Daarna mag je meestal uitdelen. Maar wat
ga je uitdelen? Het is bekend dat suiker slecht voor je gebit is. Het is vooral slecht om vaak per dag iets te eten of te drinken waar suiker in zit. Je mag zeven keer per dag iets eten of drinken zonder dat het slecht is voor je gebit. Dit noemen we ZEVEN EETMOMENTEN. Meestal eet je drie grote maaltijden per dag, de rest eet of drink je allemaal tussendoor. Wanneer je trakteert op het moment dat jullie toch al een tussendoortje eten, mag het best iets zijn waar suiker in zit. Het blijft gewoon 1 eetmoment. Let er wel op dat je dan niet iets kiest wat teveel op je tanden blijft plakken (zoals toffees) of iets waar je heel lang mee doet (zoals lollies en zuurtjes). Het allerbelangrijkste voor een gezond gebit is dat je niet meer dan zeven keer op een dag iets eet of drinkt en dat je daarbij twee keer per dag je tanden poetst. Je kunt dus beter een keer een paar snoepjes eten, dan heel vaak een snoepje. Hieronder vind je alvast een paar ideetjes om dit jaar een leuke en gebitsvriendelijke traktatie te maken. Veel succes!! EGG-face Lollie-appeltjes Gevulde
hand Milkshake
Naar de tandarts en mondhygienist Het is erg belangrijk om minimaal 1 keer per jaar naar de tandarts te gaan omdat hij of zij:
De tandarts helpt je voorkomen dat je gaatjes krijgt door:
Als je ziekenfondsverzekerd bent, kan je tot je achttiende jaar gratis voor sarnering van je gebit naar de tandarts. Als je nog geen tandarts hebt, moet je er zo snel mogelijk een zoeken, omdat er steeds minder tandartsen zijn en het steeds moeilijker wordt om er een te vinden. Als je toch een gaatje krijgt, dan kan de tandarts dit repareren. De tandarts kan een gaatje al zien als het nog maar heel klein is. Het gaatje kan dan makkelijk worden gevuld. Op deze manier kan het gaatje niet groter worden. Daarom is het belangrijk dat de tandarts 1, maar nog liever 2 keer per jaar je gebit bekijkt. Ook kan het nuttig zijn om af en toe de mondhygienist te bezoeken. De mondhygienist kan
De mondhygienist helpt je te voorkomen dat je gaatjes krijgt door:
Waarom een beugel? Met tanden en kiezen die goed op elkaar passen en recht in de rij staan, kun je goed eten; afbijten en kauwen en duidelijker spreken. Ook het schoonhouden van rechte tanden en kiezen gaat veel makkelijker dan bij tanden en kiezen die scheef en over elkaar heen staan. Wanneer het schoonhouden beter lukt, zul je minder snel last hebben van gaatjes en ontstoken tandvlees. Ook zijn rechte en gezonde tanden mooi om te zien wat goed kan zijn voor je zelfvertrouwen. Voor de verschillende afwijkingen in tand- of kaakstand zijn verschillende beugels nodig. De volgende soorten bestaan er:
Tanderosie Op je tanden en kiezen zit een laagje glazuur. Dit glazuur beschermt ons gebit. Als dit glazuur beschadigt, dan wordt het gebit niet meer beschermd waardoor je snel gaatjes in de tanden en kiezen krijgt of waardoor je tanden erg gevoelig kunnen worden. Het glazuur kan op verschillende manieren beschadigen:
Alle zure
voedingsmiddelen, hoe gezond ze verder misschien ook zijn, kunnen je gebit
aantasten. Dat geldt vooral voor fruit, vruchtensappen, sportdranken en
frisdranken. Soms smaakt iets helemaal niet zuur, zoals cola bijvoorbeeld,
maar is er naast veel suiker wel een zuur aan toegevoegd. Je proeft het
alleen niet. Tips om tanderosie te voorkomen:
Heel veel kinderen weten dat je maar beter goed voor je gebit kunt zorgen. Dan krijg je namelijk ook geen problemen zoals gaatjes in je tanden en kiezen. Je gebit heb je je hele leven lang nodig om mee te praten, te eten en te lachen (want het oog wil ook wat moois zien). Daarnaast is een frisse adem en gezond tandvlees ook belangrijk. Hoe ontstaan gaatjes
in je tanden en kiezen? Hoe kun je ervoor
zorgen geen gaatjes in je gebit te krijgen? 1. Poets �s morgens voordat je naar school gaat en �s avonds voor het slapen gaan je gebit. Eet of drink na het poetsen �s avonds niets meer. 2. Poets minimaal 2 minuten lang, gebruik hierbij eens een kookwekker. Alle tandplak moet je namelijk wegpoetsen. 3. Let erop dat je je tandenborstel tijdens het poetsen half op je tanden en half op je tandvlees zet. 4. Als het tandvlees bloedt tijdens het poetsen dan kan het tandvlees ziek of ontstoken zijn. Het tandvlees moet als het bloedt juist extra met een zachte tandenborstel worden gepoetst en tussen je tanden en kiezen in gereinigd worden met bv. een dunne tandenstoker. Binnen een paar dagen is je tandvlees weer gezond. 5. Veel tandpasta hoef je niet te gebruiken, een "erwtje" is al genoeg. 6. Gebruik tandpasta die je lekker vindt; hoe lekkerder de tandpasta, hoe langer je poetst. Alle tandpasta�s zijn goed als er maar fluoride in zit. 7. Na het poetsen hoef je niet meer te spoelen met water. Er mag na het poetsen wel wat tandpasta op je gebit achter blijven; de fluoride in tandpasta zorgt ervoor dat je gebit nog iets sterker wordt; dus beter bestand tegen gaatjes. 8. Als je last hebt van een onfrisse adem dan is goed tandenpoetsen en tandenstokers gebruiken bijna altijd de oplossing voor dit probleem. Als er veel tandplak (viezigheid) op je gebit zit of het tandvlees is ontstoken dan ruikt dit vaak vies. Vaak helpt het ook om je tong mee te poetsen, hier zitten ook veel bacteri�n (vieze beestjes) op. Als dit allemaal niet helpt dan kun je bij de tandarts of mondhygi�nist advies vragen. Misschien zit er tandsteen en moet je dit weg laten halen. 9. Elk jaar een bezoekje aan de tandarts en mondhygi�nist blijft belangrijk. Zij zorgen ervoor dat je gebit mooi en gaaf blijft. Zelf goed onderhouden blijft belangrijk. 10.
Pas op met het drinken van frisdrank zoals cola. Cola is zo slecht
omdat het veel suiker bevat waar bacteri�n een zuur van maken
en omdat cola heel erg zuur is. Je gebit krijgt een dubbele zuuraanval. Voor meer informatie over je gebit kun je contact opnemen met de tandheelkundig preventief medewerkers van de GGD: in Lelystad, tel: 0320-276211, in Almere tel: 036-5357300.
|