Het Marietje Kesselsproject
Weerbaarheid is meer dan een plankje doorslaan
Joke Spiertz en Marco Derr verzorgen in Almere een cursus fysieke en mentale weerbaarheid voor kinderen van 10 tot 13 jaar. Het wordt gegeven op basisscholen. Opgeven voor het Marietje Kesselsproject – de naam van deze cursus – loopt via het bureau voorkoming kindermishandeling. De GGD is de opdrachtgever.
Marietje Kessels is een meisje uit Tilburg dat circa 100 jaar geleden seksueel is misbruikt en daarna vermoord. De misdaad is nooit opgelost. Oude documenten wijzen erop, dat de dader in de directe omgeving gezocht moet worden. Die gegevens vormden de aanleiding om in Tilburg een project op te zetten voor 7e en 8e groepers. In Almere heeft de GGD dat initiatief overgenomen met als resultaat dat vanaf augustus 2001 het project met veel succes op vele scholen draait. Het Marietje Kesselsproject is zowel een preventieproject als een signaleringsproject. De preventie richt zich zowel op de slachtoffers als op de daders; de signalering vanzelfsprekend op de teamleden. De cursus, die afgesloten wordt met een heus examen, bestaat uit een 12-tal lessen van een uur.
De start is erg belangrijk. De groepsveiligheid wordt neergezet in afspraken.
Respect is de grondleggende waarde. Joke en Marco vertellen enthousiast dat de werkvormen in de kleinere groepen zo aantrekkelijk zijn, dat afwijkend gedrag bijna niet voorkomt. De jongens/meisjesscheiding maakt dat je elke groep kunt benaderen op een eigen wijze. De ene groep wordt meer geprikkeld met fysieke onderdelen dan de andere. Als alle antennes van de cursusgevenden uitstaan, kan het nauwelijks mislukken. De volgende vaardigheden komen aan de orde:
Tal van werkvormen komen aan bod. Denk aan toneelstukjes, confronterende rollenspelen, kringgesprekken, huiswerkopdrachten – er is een werkboek zelfbescherming -, zelfverdedigingoefeningen………. teveel om volledig te kunnen zijn. Elk mens bestaat uit een balans tussen verstand en gevoel. Marco en Joke leren de kinderen die balans bewuster in te zetten in situaties die erom doen. Ben je eigenlijk bang als je door een groepje jongeren heen moet lopen? Let op je lichaamstaal! Neem geen tunnelhouding aan – gebogen lichaam, gezicht naar beneden – maar een strandhouding. Je laat zelfverzekerd zien dat je er bent. Hoe reageer je op agressie, als een bink – iemand die lol heeft bij angst van anderen -, als een meeloper, een angstbijter, een Popey – niet als eerste slaand, maar wel echt boos in bepaalde situaties -, een driftkop, een robot – niet nadenkend maar je gevoel staat van tevoren vast – of een angsthaas? Ken jezelf en weet wat de gevolgen kunnen zijn! Bepaal altijd of je een ja-gevoel, een nee-gevoel of een twijfel-gevoel krijgt bij situaties. Vertrouw dat gevoel en leer ermee om te gaan!
Weerbaarheidstraining; dat raakt kinderen in hun diepste ziel. Het levert veel – soms onverwachte – gedachten en gevoelens op. De ervaring leert dat het veel signalerend materiaal oplevert. Joke en Marco vertellen dat op veel scholen verholen angsten en vervelende situaties van kinderen aan de oppervlakte komen.
Het is dan de concrete situatie die bepaalt hoe verder te gaan. In het cursusboek krijgen alle kinderen lijsten met hulpverleners en telefoonnummers van belangrijke instanties. De samenwerking met de school – met name met de groepsleerkrachten – bepaalt het kwalitatieve en kwantitatieve rendement van de cursus.
Marietje Kesselsproject: ik krijg er een ja-gevoel bij!
Meer weten:
Bureau Voorkoming Kindermishandeling t.a.v. Drs. Marian van Leeuwen
Postbus 1120 8200 BC Lelystad
0320 276376