Kinderhandboek
0 - 4 jaar- ALLERGIEËN
Allergie
Voedselallergie en voedselintolerantieWat is het
Allergie betekent letterlijk: anders werken. Kinderen met een allergie hebben een afweersysteem dat vaak extra gevoelig is voor en heftig reageert op bepaalde stoffen. Er zijn verschillende soorten allergische reacties te onderscheiden :
Allergische reacties kunnen zijn :
- benauwdheid (astma),
- jeuk,
- huiduitslag,
- verstopte of lopende neus,
- rode en opgezette ogen,
- hoesten,
- diarree.
De allergische reactie kan direct optreden, maar ook veel later. De late reactie is vaak heviger en duurt meestal langer.
Hoe krijgt een kind het
Door contact met allergenen, d.w.z. met stoffen, die bij daartoe gevoelige personen allergische verschijnselen veroorzaken. De overgevoeligheid voor juist die stoffen is een kwestie van aanleg, het is niet besmettelijk. Voorbeelden van die stoffen zijn : haren, huidschilfers, stuifmeel van bloemen en planten, visvoer en sommige voedingsbestanddelen.
Wat kun je eraan doen
Ga met het kind naar de huisarts. Informeer anderen (oppas, kinderdagverblijf, speelzaal) die op het kind passen over eventuele allergieën, zodat zij daar zoveel mogelijk rekening mee kunnen houden.
Hou bij de inrichting en het schoonhouden van huis en kinderdagverblijf rekening met factoren die van invloed kunnen zijn.
Aanvullende informatie
Nederlands Astma Fonds
Larikslaan 1
3830 AA Leusden.VOEDSELALLERGIE EN VOEDSELINTOLERANTIE
Wat is het
In 5.1 werd van "allergie" al gezegd : letterlijk betekent het "anders werken". Bij iemand met een voedselallergie reageert het afweersysteem "anders" op bepaalde bestanddelen in de voeding. Er is een wezenlijk verschil tussen voedselallergie en voedselintolerantie. De klachten lijken wel sterk op elkaar.
Bij voedselallergie is het afweersysteem betrokken. Het afweersysteem reageert op bepaalde eiwitten alsof het ziekmakende indringers zijn. Deze reactie veroorzaakt de allergische klachten. Voedselallergie komt het meeste bij baby's van 01 jaar voor.
Bij voedselintolerantie is het afweersysteem niet betrokken. De reacties die optreden zijn echter wel zeer vergelijkbaar. Bij voedselintolerantie zijn er behalve eiwitten ook andere voedingsstoffen in het spel. Dit maakt de diagnose en de "speurtocht" naar de veroorzakers een stuk moeilijker. Voedselintolerantie komt meestal voor bij jonge kinderen maar ook bij volwassenen.
Hoe krijgt een kind het
Allergieën komen vaak in combinatie voor. Iemand met een voedselallergie kan ook allergisch reageren op stofjes, die via inademing of de huid binnenkomen. Huisstofmijt, haren of schilfers van dieren, plantedeeltjes (pollen) of schimmelsporen zijn berucht in deze.
Ook "contactallergie" zoals bultjes als reactie op bepaalde wasmiddelen, cosmetica of kledingstof komt voor.
Erfelijkheid (b.v. het voorkomen van astmatische klachten of allergie bij de ouders of een eerder geboren kind) speelt een belangrijke rol bij voedselallergie. Indien dit het geval is het van belang aandacht te schenken aan de bescherming tegen bekende stoffen in de voeding en de omgeving die allergische reacties kunnen veroorzaken. Dit kan de aanleg niet wegnemen, maar wel de kans op klachten verkleinen.
Klachten die op een voedselallergie of voedselintolerantie kunnen wijzen:
- Mond :
gezwollen lippen, tong en/of gehemelte, zweertjes. - Maag en darmen :
misselijkheid, braken, gebrek aan eetlust, voeding weigeren, buikpijn, diarree of verstopping. - Luchtwegen :
keelneus en oorontstekingen, slikproblemen, slijmvorming, chronisch verstopte neus of loopneus, astma, bronchitis. - Huid :
eczeem, bulten, roodheid, zwellingen.
Producten die berucht zijn bij voedselallergie
- kippe-eiwit
- koemelk-eiwit
- vis
- noten/pinda's
- chocolade
- tomaat
- citrusvruchten
Producten die berucht zijn bij voedselintolerantie
- varkensvlees
- gerookt vlees (b.v. salami)
- marmite
- zuurkool
- aardbeien
- conserveermiddelen (E210-211-219)
- kleurstoffen (E102-110-160B)
- geurstoffen (o.a. kaneel en vanille-aldehyde)
Intolerantie en gedragsklachten
Als een kind overactief of onhandelbaar is, krijgen toevoegingen zoals conserveermiddelen en kleurstoffen (additieven) vaak de schuld. Ook suiker wordt aangewezen als boosdoener. Over suiker is m.b.t. het gedrag nooit iets bewezen. Uiteraard blijft het af te raden (veel) suiker te gebruiken omdat het slecht is voor de tanden en het lichaamsgewicht. Kleurstoffen zijn maar bij 1% van de "onhandelbare kinderen" de oorzaak van een gestoord gedrag. Vaak zit een onopgemerkte voedselallergie achter zo'n "kleurstoffenallergie", waardoor een "allergeen-arme" voeding en omgeving eerder nodig zal zijn dan een "kleurstof-arme" voeding. Inschakeling van een diëtist is hierbij aan te raden.De behandeling
Het vergt gedegen onderzoek (veelal via een kinderarts) om na te gaan of en waar een kind allergisch of intolerant voor is. Het is zeker niet altijd nodig om het kind op een streng dieet te zetten. Uitgangspunt vormt een gezonde voeding. Wie zelf met voeding gaat experimenteren en voedingsmiddelen weglaat, loopt het risico dat de voeding niet meer volwaardig is en niet alles meer levert wat het lichaam nodig heeft. Vooral bij kinderen in de groei is dit zelf experimenteren af te raden. Een diëtist kan hulp bieden bij de samenstelling en beoordeling op volwaardigheid van de voeding.
Wat kan je eraan doen
- Volg altijd de adviezen/wensen m.b.t. de voeding/dieet op.
- Wanneer anderen op het kind passen geef dan een gedetailleerd lijstje wat het kind wel of niet mag.
- Is er sprake van speciale dieetproducten (b.v. speciale zuigelingenvoeding), neem dat dan altijd mee als je ergens heen gaat.
- Geef allergische baby's de eerste zes maanden geen fruithap of andere bijvoeding; dit kan klachten uitlokken of verergeren.
- Geef de kinderen tussendoortjes en dranken met weinig additieven : b.v. ongezoet vruchtensap i.p.v. dubbeldrank, yoghurt met vers fruit i.p.v vruchtenyoghurt uit pak, rijstewafel i.p.v.lange vinger.
- Wees zuinig met suiker en suikerhoudende producten. Het bederft de eetlust, is slecht voor de tanden en het lichaamsgewicht.
- Houdt de ruimtes rookvrij en de slaap en speelvertrekken zoveel mogelijk vrij van huisstof.
- Een nieuw matrasje, een gladde vloer en niet teveel stofaantrekkende pluche beesten beperken de hoeveelheid huisstof.
- Zorg ervoor dat (huis)dieren zich niet in de verblijfruimte van de kinderen bevinden. Een kippehok of konijn buiten is net zo leuk als binnen en kan veel klachten voorkomen.
Aanvullende informatie
Brochures :
"Mijn kind heeft koemelkeiwitallergie"
"Voedselallergie & voedselintolerantie"
"Ze moeten er nog van groeien"Te bestellen bij :
Voorlichtingsbureau voor de Voeding
Postbus 85700
2508 CK s'GravenhageBoeken :
"Wordt dit kind ook allergisch?"
van Hansje Ausems
uitgeverij Swets & ZeitlingerAdressen :
BAS vereniging (voeding & hyperaktiviteit)
Timarstraat 34
2103 TX Heemstede
tel: 078-6315054Nederlandse Voedselallergiestichting (NVAS)
Postbus 21
1300 AA Almere
tel: 036-5310620Wijkdiëtisten van de thuiszorgorganisaties in Flevoland
Lelystad : 0320-248000
Almere : 036-5341044.
Emmeloord : 0527-612777
© Zorgnetwerk Flevoland 2000